Số 181 | Tháng 4/2021
Khu vực kinh tế chưa được quan sát: nhận biết và phương pháp đo lường
Triệu Kim Lanh, Đặng Thị Quỳnh Anh, Nguyễn Đặng Hải Yến
Tóm tắt:
Bài viết tổng hợp các quan điểm hiện nay về khu vực kinh tế chưa được quan sát, phân biệt khái niệm “kinh tế chưa được quan sát” và khái niệm “kinh tế phi chính thức” (KTPCT). Đồng thời, bài viết cũng xác định rõ nội hàm của khái niệm khu vực kinh tế chưa được quan sát ở Việt Nam, giới thiệu các thành phần của khu vực này, tổng hợp một số cách tiếp cận và đo lường khu vực kinh tế chưa được quan sát được sử dụng phổ biến trên thế giới, tạo nên một bức tranh tổng thể về mặt phương pháp luận đối với khu vực kinh tế chưa được quan sát tại Việt Nam.
Tài liệu tham khảo:
- Cling, J.-P., Đỗ, H. N., Lagrée, S., Razafindrakoto, M., & Roubaud, F. (2013). Kinh tế phi chính thức tại các nước đang phát triển: Nhà xuất bản Tri Thức.
- Dương Đăng Khoa (2006). Hoạt động của khu vực kinh tế không chính thức ở Việt Nam: Các hình thái và tác động. Tạp chí Phát triển kinh tế.
- Đinh Thị Luyện (2018). Kinh tế phi chính thức ở Việt Nam và một số khuyến nghị. Tạp chí Tài chính.
- EC-IMF-OECD-UN-WB (2009). Hệ thống tài khoản quốc gia - SNA 2008. New York.
- Eilat, Y., & Zinnes, C. (2002). The Shadow Economy in Transition Countries: Friend or Foe? A Policy Perspective. World Development, 30(No. 7), pp. 1233–1254.
- Frey, B. S., & Weck-Hanneman, H. (1984). The hidden economy as an ‘unobserved’ variable. European Economic Review, 26(1), 33-53. doi: https://doi.org/10.1016/0014-2921(84)90020-5
- Frey, B., & Schneider, F. (2000). Informal and underground economy. Economics working papers 2000-04.
- GSO (2020). Báo cáo kết quả bước đầu thực hiện Đề án Thống kê khu vực kinh tế chưa được quan sát và kế hoạch triển khai năm 2020: Tổng cục Thống kê.
- Hồ Đức Hùng (2009). Hoạt động của khu vực kinh tế phi chính thức và môi trường kinh doanh ở Việt Nam. Tạp chí Phát triển kinh tế(Tháng 4/2009).
- ILO & GSO (2016). Báo cáo lao động phi chính thức 2016: Nhà xuất bản Hồng Đức.
- Lê Đăng Doanh (2012). Một số vấn đề kinh tế phi chính thức ở Việt Nam. Paper presented at the Tọa đàm: Khu vực kinh tế phi chính thức - Thực trạng ở Việt Nam, Hà Nội
- Medina, L., & Schneider, F. (2019). Shedding Light on the Shadow Economy: A Global Database and the Interaction with the Official One. Econometrics: Data Collection & Data Estimation Methodology eJournal.
- Nguyễn Bích Lâm (2019). Tổng quan về Khu vực kinh tế chưa được quan sát: Kinh nghiệm quốc tế và thực trạng của Việt Nam. Tạp chí Kinh doanh và Công nghệ(Số 02/2019).
- Nguyễn Công Nghiệp (2019). Quy mô khu vực kinh tế phi chính thức ở Việt Nam. Tạp chí Tài chính, Kỳ 1 (Tháng 8/2019).
- Nguyễn Thái Hòa & Lê Việt An (2017). Nền kinh tế phi chính thức và thất thoát thu thuế ở Việt Nam. Tạp chí Kinh tế và Phát triển, 245(Tháng 11/2017), 2-12.
- Nguyễn Văn Đoàn (2019). Thực trạng kinh tế phi chính thức ở Việt Nam và những khuyến nghị chính sách. Tạp chí Kinh doanh và Công nghệ, Số 02/2019.
- Nguyễn Văn Phụng (2019). Thuế đối với hoạt động kinh tế phi chính thức. Tạp chí Tài chính, Kỳ 1 (Tháng 8/2019).
- OECD (2002). Measuring the Non-Observed Economy: A Handbook.
- Phạm Minh Thái (2019). Hộ kinh doanh và khu vực kinh tế phi chính thức đối với tăng trưởng bao trùm ở Việt Nam. Tạp chí Tài chính.
- Phạm Văn Dũng, Phan Huy Đường, Lê Danh Tốn, Vũ Thị Dậu, Nguyễn Hữu Sở, Mai Thị Thanh Xuân, . . . Trần Quang Tuyến (2004). Khu vực kinh tế phi chính thức: Thực trạng và Những vấn đề đặt ra với công tác quản lý: Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Schneider, F., & Enste, D. H. (2000). Shadow Economies: Size, Causes, and Consequences. Journal of Economic Literature, 38(1), 77-114.
- Tanzi, V. (1980). The underground economy in the United States: estimates and implications. PSL Quarterly Review, 33(135).
- Trần Thị Bích Nhân & Đỗ Thị Minh Hương (2019). Kinh tế phi chính thức ở Việt Nam: thực trạng và giải pháp. Tạp chí Tài chính.
- WB (2011). Cải cách thuế ở Việt Nam: Hướng tới một hệ thống hiệu quả và công bằng hơn. In G. P. Shukla, M. Đ. Phạm, M. Engelschalk & M. T. Lê (Eds.). Ban Quản lý Kinh tế và Xóa đói Giảm nghèo Khu vực Châu Á và Thái Bình Dương: Ngân hàng Thế giới (World Bank).
Non-Observed Economy: Definitions and Estimation Methods
Abstract:
The article summarizes definitions of the non-observed economy, distinguishes between the concept of “non-observed economy” and “informal economy. Also, the paper makes to identify Vietnam’s non-observed economic concept, introduces components of Vietnam's NOE sector, and some approaches to measure the size of NOE; therefore, the paper draws an overview of the framework for Vietnam’s non-observed economic sector.