SỐ 186 | THÁNG 9/2021
Chuyển đổi ngân hàng số: Những cơ hội và thách thức cho các ngân hàng Việt Nam
Lê Hà Diễm Chi, Vũ Thị Hải Minh
Tóm tắt:
Trong những năm qua, Việt Nam đã chứng kiến sự xuất hiện của một vài mô hình ngân hàng số (NHS) như LiveBank của Ngân hàng thương mại (NHTM) cổ phần Tiên Phong, Timo Plus banking của NHTMCP Bản Việt, Digital banking của BIDV, YoloBank của VPBank,…Bài viết tiến hành đánh giá những cơ hội và thách thức mà các NHTM Việt Nam sẽ đương đầu trong quá trình thực hiện chiến lược chuyển đổi NHS. Bằng phương pháp thống kê, phân tích, bài viết nhận thấy chuyển đổi NHS tại Việt Nam có khả năng diễn ra với tốc độ nhanh bởi quá trình này có những cơ hội từ các điều kiện kinh tế-xã hội tương đối thuận lợi như GDP đầu người 4.700-5.000 USD/năm; tỷ lệ người dân sử dụng internet 68,7%; thuê bao băng rộng di động (3G, 4G) là 65,33 triệu. Ngoài ra, Chính phủ Việt Nam cũng khuyến khích mạnh mẽ áp dụng công nghệ số ở các ngân hàng bằng các chỉ thị, quyết định liên quan. Tuy nhiên, các NHTM cũng phải đối mặt với các thách thức khi triển khai NHS như tỷ lệ người Việt Nam có giao dịch với ngân hàng thấp nhất Đông Nam Á, sự xâm nhập của hệ thống ngân hàng chưa đủ sâu, tội phạm mạng gia tăng, khung pháp lý về NHS chưa hoàn thiện.
Tài liệu tham khảo:
- Euromonitor, World Bank, Bain & Temasek (2019). The future of Southeast Asia’s digital financial services.
- Google, Temasek và Bain & Company (2020). Báo cáo Kinh tế số Đông Nam Á (SEA).
- Lan Phương (2020). Việt Nam trong top 20 nước có số người sử dụng internet cao nhất thế giới. Truy cập tại https://ictvietnam.vn/viet-nam-trong-top-20-nuoc-co-so-nguoi-su-dung-internet-cao-nhat-the-gioi-20201215205939618.htm. - ngày truy cập 08/4/2021.
- NHNN (2017). Quyết định số 328/QĐ-NHNN ngày 16/3/2017 của Thống đốc NHNN về việc thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo về lĩnh vực công nghệ tài chính.
- NHNN (2018). Quyết định số 2617/QĐ-NHNN về việc ban hành Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chỉ thị số 16/CT-TTG của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025.
- NHNN (2019). Quyết định số 34/QĐ-NHNN về việc ban hành Chương trình hành động thực hiện Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
- Phương Linh (2019). Phát triển ngân hàng số: Lấy khách hàng là trung tâm - Ứng dụng công nghệ 4.0 là nền tảng. Truy cập tại https://sbv.gov.vn/webcenter/portal/m/menu/trangchu/ddnhnn/nctd/- ngày truy cập 10/4/2021.
- PV (2020). Tạo đột phá cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia. Truy cập tại https://natec.gov.vn/ta%CC%A3o-do%CC%A3t-pha-cho-he-sinh-thai-khoi-nghiep-doi-moi-sang-tao-quoc-gia/ - ngày truy cập 14/4/2021.
- PV (2020). Thị trường điện thoại và ứng dụng Việt Nam 6 tháng đầu năm 2020 có gì nổi bật? Truy cập tại https://vtv.vn/cong-nghe/thi-truong-dien-thoai-va-ung-dung-viet-nam-6-thang-dau-nam-2020-co-gi-noi-bat-20201026202145475.htm - ngày truy cập 14/4/2021.
- TH (2019). ASEAN đối mặt với gian lận số gia tăng. Truy cập tại https://ictvietnam.vn/asean-doi-mat-voi-gian-lan-so-gia-tang-7914.htm - ngày truy cập 14/4/2021.
- Thủ tướng Chính phủ (2018). Quyết định số 986/QĐ-TTg ngày 08/8/2018 về việc phê duyệt Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
- Trần Nguyên (2020). Năm 2020, dân số trung bình đạt 97,3 triệu người. Truy cập tại https://nhandan.com.vn/tin-tuc-y-te/nam-2020-dan-so-trung-binh-dat-97-3-trieu-nguoi-446838 - ngày truy cập 08/4/2021.
Digital Banking Transformation: Opportunities and Challenges for Banks in Vietnam
Abstract:
Over the past years, Vietnam has witnessed the emergence of several digital banking models such as LiveBank of TienPhong Commercial Joint Stock Bank, Timo Plus banking of VietCapital Joint Stock Commercial Bank, Digital Banking of BIDV, or YoloBank of VPBank, etc. The article assessed the opportunities and challenges of Vietnamese commercial banks when implementing the digital banking transformation strategy. By statistical and analytical methods, the article found that the digital banking transformation in Vietnam is likely to take place at a fast pace because this process has opportunities from relatively favorable socio-economic conditions, such as GDP per capita 4,700-5,000 USD/year, rate of people using internet 68.7%, mobile broadband subscriptions (3G, 4G) 65.33 million. In addition, the Government also strongly encourages the application of digital banking technology with relevant directives and decisions. However, commercial banks also face challenges when deploying the digital banking transformation. For instance, the percentage of Vietnamese who have transactions with banks is the lowest in Southeast Asia, the penetration of the banking system is not deep enough, the cybercrime has increased, and the legal framework for digital banking has not been completed.