SỐ 190+191 | THÁNG 01+02/2022
Các yếu tố tác động đến thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam
Nguyễn Thế Bính, Nguyễn Dương Gia Trân
Tóm tắt:
Nghiên cứu phân tích các yếu tố tác động đến thu nhập ngoài lãi (TNNL) của 25 ngân hàng thương mại (NHTM) tại Việt Nam trong giai đoạn 2009–2020 thông qua mô hình hồi quy bình phương nhỏ nhất (POOLED OLS), mô hình hồi quy cố định (FEM), hồi quy mô hình tác ngẫu nghiên (REM) và mô hình hồi quy Moment tổng quát (SGMM). Các yếu tố tác động cùng chiều đến TNNL bao gồm quy mô tín dụng (LOAN), quy mô ngân hàng (SIZE), tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA), rủi ro vỡ nợ ngân hàng (ZSCORE), chi phí (COST). Ngoài ra, tiền gửi khách hàng (DEPO), thanh khoản (LIQ), thu nhập lãi cận biên (NIM), và lạm phát (LP) có tác động ngược chiều đến TNNL, đồng thời tăng trưởng kinh tế (GDP) không có tác động đến TNNL trong giai đoạn 2009–2020. Từ đó, bài viết đưa ra hàm ý chính sách nhằm nâng cao nguồn TNNL bao gồm đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ hướng đến sản phẩm và dịch vụ phi tín dụng, tăng cường công tác kiểm soát chi phí và rủi ro vỡ nợ ngân hàng, và đề ra chiến lược phát triển nguồn lực tài chính trong từng giai đoạn.
Tài liệu tham khảo:
- Bian, W. L., Wang, X. N., & Sun, Q. X. (2015). Non‐interest income, profit, and risk efficiencies: Evidence from commercial banks in China. Asia‐Pacific Journal of Financial Studies, 44(5), 762-782.
- Blundell, R., & Bond, S. (1998). Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models. Journal of Econometrics, 87(1), 115-143.
- Chính phủ (2012). Quyết định phê duyệt đề án "Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gia đoạn 2011-2015". Hà Nội, Việt Nam: Văn phòng Chính phủ.
- Chính phủ (2015). Quyết định số: 986/QĐ-TTg về việc phê duyệt chiến lược phát triển ngành ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
- Damankah, B. S., Anku-Tsede, O., & Amankwaa, A. (2014). Analysis of non-interest income of commercial banks in Ghana. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 4(4), 263-271.
- DeYoung, R., & Rice, T. (2004). Noninterest income and financial performance at US commercial banks. Financial review, 39(1), 101-127.
- De Young, R. & Hunter, W. C. (2003). Deregulation, the Internet, and the Competitive Viability of Large Banks and Community Banks in B. Guped. The Future of Banking. Westport, CT.
- De Young, R. & Rice, T. (2003). Noninterest Income and Financial Performance at U.S Commercial Banks, paper presented at the Western Economic Association Meetings. Retrieved from file:///C:/Users/Admin/Downloads/sr-2003-2-pdf.pdf
- De Young, R. (1995). Foreign-owned banks in the US: Earning market share or buying it? 95(2). Comptroller of the Currency.
- DeYoung, R., & Roland, K. P. (2001). Product mix and earnings volatility at commercial banks: Evidence from a degree of leverage model, Journal of Financial Intermediation. 10(1), 54-84.
- Đoàn Việt Hùng (2020). Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng thương mại Việt Nam, Luận án Tiến sĩ, Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh
- Emmanuel Haven (2019). The Mechanics of Physics in Finance and Economics: Pitfalls from Education and Other Issues. Asian Journal of Economics and Banking, 3(1), 110-125.
- Emongor, E., Musau, S., & Mwasiaji, E. (2020). Non-Interest Income and Insolvency Risk of Commercial Banks in Kenya. Journal of Finance and Accounting, 4(5), 41-54.
- Hakimi, A., Hamdi, H., & Djelassi, M. (2012). Modelling non-interest income at Tunisian banks, Asian Economic and Financial Review, 2(1), 88–99.
- Hawtrey, K. (2003). Banks’ Non-Interest Income: An International Study”, Macquarie Mimeo. 225-240.
- Hồ Thị Hồng Minh & Nguyễn Thị Cành (2015). Đa dạng hoá thu nhập và các yếu tố tác động đến khả năng sinh lời của các NHTM Việt Nam, Tạp chí Công nghệ ngân hàng, số 106 + 107, trang 13-21.
- Hoàng Ngọc Tiến & Võ Thị Hiền (2010). Trao đổi về phương pháp tính tỷ lệ thu nhập ngoài tín dụng của ngân hàng thương mại, Tạp chí Công nghệ Ngân hàng, 48, 36-39
- Huang, L.-W., & Chen, Y.-K. (2006). Does bank performance benefit from non-traditional activities? A case of non-interest incomes in Taiwan Commercial Banks', Asian journal of management and humanity sciences, 1(3), 359-378.
- Kohler, M. (2014). Does non-interest income make banks more risky? Retail-versus investment-oriented banks. Review of Financial Economics, 23(4), 182-193.
- Lepetit, L., Nys, E., Rous, P., & Tarazi, A. (2008). Bank Income Structure and Risk: An Empirical analysis of European Banks. Journal of Banking and Finance, 32(8), 452467
- Nguyễn Minh Sáng & Nguyễn Thị Hạnh Hoa (2013). Phân tích thực nghiệm các yếu tố tác động đến thu nhập ngoài lãi của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam, Tạp chí Công nghệ ngân hàng, số 22, trang 27-34.
- Nguyễn Minh Sáng, & Nguyễn Thị Thùy Trang (2018). Tác động của thu nhập ngoài lãi đến rủi ro và khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại Việt Nam, Tạp chí khoa học Đại học Đà Lạt, 8(1S), 118-132.
- Nguyễn Thị Diễm Hiền & Nguyễn Hồng Hạt (2016). Thu nhập ngoài lãi và hiệu quả tài chính tại các ngân hàng thương mại Việt Nam, Tạp chí Công nghệ ngân hàng, số 127, trang 57-63.
- Nguyễn Thị Đoan Trang (2020). Tác động của đa dạng hóa thu nhập đến hiệu quả kinh doanh tại ngân hàng thương mại Việt Nam, Luận án Tiến Sĩ, Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh
- Nguyễn Thị Hạnh Hoa (2016). Các nhân tố tác động đến thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng thương mại Việt Nam, Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh
- Nguyễn, T. N. L. (2016). Phát triển dịch vụ phi tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu-Chi nhánh Bắc Ninh: Luận văn ThS. Tài chính-Ngân hàng-Bảo hiểm: 60.34.02 (Doctoral dissertation, ĐHKT).
- Olowolaju, P. S. (2018). Effect of non-interest income on profitability of deposit money banks in Nigeria. Journal of Banking and Financial Dynamics, 2(1), 1-8.
- Polina Khrennikova (2019). Quantum Probability based Decision Making in Finance: from Individual Preferences to Market Outcomes. Asian Journal of Economics and Banking, 3(1), 88-109.
- Rogers, K., & Sinkey Jr. F.J. (1999). An Analysis of Nontraditional Activities at US Commercial Banks, Review of Financial Economics, 8(1), 25-29.
- Stiroh, K. J. (2002). Diversification in Banking: Is Noninterest Income the Answer? Staff Reports 154, Federal Reserve Bank of New York. https://ideas.repec.org/p/fip/fednsr/154.html.
- Stiroh, K. J. (2004). Diversification in banking: Is noninterest income the answer?, Journal of Money, Credit, and Banking, 36(5), 853-882.
- Stiroh, K. J., & Rumble, A. (2006). The dark side of diversification: The case of US financial holding companies, Journal of Banking & Finance, 30(8), 2131-2161.
- Trần Huy Hoàng & Nguyễn Hữu Huân (2016). Phân tích các yếu tố tác động đến hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam trong thời kỳ hội nhập tài chính quốc tế', Tạp chí Phát triển Khoa học và Công nghệ, số19, số q1 –2016, trang 88-101.
- Võ Xuân Vinh & Trần Thị Phương Mai (2015). Lợi nhuận và rủi ro từ đa dạng hóa thu nhập của NHTM Việt Nam, Tạp chí Phát triển kinh tế, số 26 (8), trang 54-70.
- Vũ Xuân Dũng & Đoàn Việt Hùng (2018). Ảnh hưởng của các yếu tố đến thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng thương mại Việt Nam, Tạp chí Kinh tế & Phát triển, số 253 tháng 7/2018.
- Wang’ondu, A. N. (2017). Factors Influencing Non-Interest Income in Commercial Banks in Kenya (Doctoral dissertation, University of Nairobi). Retrieved from http://erepository.uonbi.ac.ke/handle/11295/103082.
Factors Affecting the Non-Interest Income of Commercial Banks in Vietnam
Abstract:
The paper aims to analyze the factors affecting the non-interest income of 25 Vietnamese commercial banks during 2009-2020 using OLS, FEM, REM, and SGMM models. The findings reveal that bank size (SIZE), return on assets (ROA), bank risk (Z SCORE), cost (COST), and credit size (LOAN) have positive effects on non-interest income. Besides, customer deposits (DEPO), liquidity (LIQ), net interest margin (NIM), and inflation (LP) have negative relationships with non-interest income while growth rate (GDP) has an insignificant effect on non-interest income during 2009-2020. Based on our main findings, some management policies are suggested to improve non-interest income performance for commercial banks in Vietnam.