Số 218 | Tháng 5/2024
Tác động của cấu trúc sở hữu đến chính sách cổ tức bằng tiền mặt: Nghiên cứu trường hợp của các ngân hàng thương mại niêm yết tại Việt Nam
Nguyễn Thị Như Quỳnh, Lê Đình Luân, Nguyễn Thị Ngọc An
Tóm tắt:
Bài viết phân tích tác động của cấu trúc sở hữu (CTSH) đến chính sách cổ tức (CSCT) bằng tiền mặt tại các ngân hàng thương mại (NHTM) Việt Nam. Dựa trên mẫu nghiên cứu gồm 22 NHTM trong giai đoạn 2012–2022 và các phương pháp ước lượng hồi quy dữ liệu bảng Pooled OLS, FEM, REM và FGLS, nghiên cứu cho thấy tỷ lệ sở hữu của cổ đông người nước ngoài và tỷ lệ sở hữu của cổ đông Nhà nước có tác động cùng chiều đến mức chi trả cổ tức (CTCT) bằng tiền mặt của các NHTM Việt Nam. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng tìm thấy tác động của một số biến kiểm soát như tỷ suất sinh lời trên tổng vốn chủ sở hữu (ROE) và tỷ lệ giữa giá trị vốn hóa trên giá trị sổ sách của vốn chủ sở hữu có tác động cùng chiều đến tỷ lệ CTCT trên mệnh giá. Trong khi, quy mô tổng tài sản có mối tác động ngược chiều đến chỉ tiêu này. Từ kết quả nghiên cứu, một vài đề xuất về CSCT phù hợp với đặc điểm cơ cấu sở hữu tại các NHTM.
Tài liệu tham khảo:
- Al-Kuwari, D. (2009). Determinants of the Dividend Policy of Companies Listed on Emerging Stock Exchanges: The Case of the Gulf Cooperation Council (GCC) Countries. Global Economy & Finance Journal, 2(2), 38-63.
- Al-Malkawi, H.-A. N., Rafferty, M., & Pillai, R. (2010). Dividend Policy: A Review of Theories and Empirical Evidence. International Bulletin of Business Administration, 9, 171-200.
- Al-Najjar, B., & Kilincarslan, E. (2016). The effect of ownership structure on dividend policy: evidence from Turkey. Corporate Governance, 16 (1), 135-161. https://doi.org/10.1108/CG-09-2015-0129
- Baba, N. (2009). Increased presence of foreign investors and dividend policy of Japanese firms. Pacific-Basin Finance Journal, 17(2), 163-174. doi:https://doi.org/10.1016/j.pacfin.2008.04.001
- Baker, H. K. (2011). Dividends and Dividend Policy: An Overview, Dividends and Dividend Policy, 1–19. doi:10.1002/9781118258408.ch1
- Bataineh, H. (2020). The impact of ownership structure on dividend policy of listed firms in Jordan. Cogent Business and Management, https://doi.org/10.1080/23311975.2020.1863175
- Bhattacharyya, N. (2007). Dividend policy: a review. Managerial Finance, 33(1), 4-13. doi:https://doi.org/10.1108/03074350710715773
- Black, F. (1976). The Dividend Puzzle. The Journal of Portfolio Management, 2(2), 5-8. doi:10.3905/jpm.1976.408558
- Bradford, W., Chen, C. Zhu, S. (2013). Cash dividend policy, corporate pyramids, and ownership structure: Evidence from China. International Review of Economics and Finance, 27, 445–464. https://doi.org/10.1016/j.iref.2013.01.003
- Brav, A., Graham, J. R., Harvey, C. R., & Michaely, R. (2005). Payout Policy in the 21st Century. Journal of Financial Economics, 77, 483–527.
- Brigham, E. F., & Houston, J. F. (2009). Fundamentals of Financial Management (lần xuất bản 12th). Cengage Learning.
- Brooks, C. (2008). Introductory Econometrics for Finance (lần xuất bản 2nd). Cambridge University Press. doi:https://doi.org/10.1017/CBO9780511841644
- Chang, K., Kang, E., & Li, Y. (2016). Effect of institutional ownership on dividends: An agency-theory-based analysis. Journal of Business Research, 69(7), 2551-2559. doi:https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2015.10.088.
- Đặng Ngọc Hùng. (2015). Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến chính sách cổ tức của doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Tạp chí Khoa học và Công nghệ, 28, 75-79.
- Đỗ Thị Hà Thương, Phạm Tuấn Phát, & Đặng Thanh Phương Ngọc. (2022). Các yếu tố nội tại ảnh hưởng đến chính sách cổ tức của các ngân hàng thương mại Việt Nam. Được truy lục từ Tạp chí Ngân hàng: https://tapchinganhang.gov.vn/cac-yeu-to-noi-tai-anh-huong-den-chinh-sach-co-tuc-cua-cac-ngan-hang-thuong-mai-viet-nam.htm
- Gul, F. A. (1999). Government share ownership, investment opportunity set and corporate policy choices in China. Pacific-Basin Finance Journal, 7(2), 157-172. doi:https://doi.org/10.1016/S0927-538X(99)00004-9
- Jensen, M. C., & Meckling, W. H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305-360. doi:https://doi.org/10.1016/0304-405X(76)90026-X
- Kouki, M., & Guizani, M. (2009). Ownership Structure and Dividend Policy Evidence from the Tunisian Stock Market. European Journal of Scientific Research, 25(1), 42-53. Được truy lục từ https://www.researchgate.net/publication/241588596_Ownership_Structure_and_Dividend_Policy_Evidence_from_the_Tunisian_Stock_Market
- Lam, Kevin C. K., Heibatollah Sami, and Haiyan Zhou. (2012). The role of cross-listing foreign ownership and state ownership in dividend policy in an emerging market. China Journal of Accounting Research, 5(3), 199–216
- Le, T.V. and Le, T.H. (2017). Ownership and Identities of the Largest Shareholders and Dividend Policy: Evidence From Vietnam. Organizations and markets in emerging economies, 8(1), 86-104. doi:http://dx.doi.org/10.15388/omee.2017.8.1.14199
- Lee, Y. T., Liu, Y. J., Roll, R., & Subrahmanyam, A. (2006). Taxes and dividend clientele: Evidence from trading and ownership structure. Journal of Banking & Finance, 30(1), 229-246. doi:https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2005.03.009
- Miller, M., & Modigliani, F. (1961). Dividend policy, growth, and the valuation of share. Journal of Business, 34(4), 411-433. Được truy lục từ https://www.jstor.org/stable/2351143
- Moh'd, M. A., Perry, L. G., & Rimbey, J. N. (1995). An Investigation of the Dynamic Relationship between Agency Theory and Dividend Policy. Financial Review, 3(2), 367-385. doi:https://doi.org/10.1111/j.1540-6288.1995.tb00837.x
- Mossadak, A., Fontain, R., & Khemakhem, H. (2016). The Relationship between Ownership Structure and Dividend Policy in an Emerging Market: A Moroccan Study. Universal Journal of Accounting and Finance, 4(2), 89-95. doi:http://dx.doi.org/10.13189/ujaf.2016.040205
- Musallam, S. R., & Lin, C. C. (2019, 8). Ownership Structures and Dividend Policy: Evidence from Listed Plantation Companies in Malaysia. Management & Accounting Review, 18(2), 21-46. Được truy lục từ https://ir.uitm.edu.my/id/eprint/30959/1/30959.pdf
- Nizar Al‐Malkawi, H. (2007). Determinants of Corporate Dividend Policy in Jordan: An Application of the Tobit Model. Journal of Economic and Administrative Sciences, 23(2), 44-70. doi:https://doi.org/10.1108/10264116200700007.
- Nguyễn Kim Phước, & Phạm Minh Tiến. (2021). Các yếu tố ảnh hưởng đến tỉ lệ chi trả cổ tức: Nghiên cứu thực nghiệm các công ty hàng tiêu dùng. Tạp Chí Nghiên cứu Tài chính - Marketing, 65(5), 71-85. doi:https://doi.org/10.52932/jfm.vi65.211
- Nguyễn Thị Kim Anh, Cao Tiến Sĩ, & Nguyễn Thị Ngọc Huyền. (2022). Các yếu tố tác động đến chính sách cổ tức của các công ty ngành hàng tiêu dùng thiết yếu trên sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Khoa học Đại học Đồng Tháp, 11(3), 65-76. doi:https://doi.org/10.52714/dthu.11.3.2022.953
- Obaidat, A. N. (2018). Ownership Structure and Dividends Policy: Emerging Market Evidence. International Business Research, 11(6), 65-72. doi:https://doi.org/10.5539/ibr.v11n6p65
- Phạm Quốc Việt, & Trần Bảo Vi. (2017). Cấu trúc sở hữu và chính sách cổ tức của doanh nghiệp Việt Nam. Tạp chí Tài chính, 656.
- Phan Ngọc Thùy Như, & Nguyễn Kim Phước. (2022). Các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách cổ tức của các công ty ngành công nghiệp niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. HCMCOUJS-Kinh tế và Quản trị Kinh doanh, 17(2), 124-137. doi:10.46223/HCMCOUJS.econ.vi.
- Setiawan, D., Aryani, A., Yuniarti, S., & Brahmana, R. K. (2019). Does ownership structure affect dividend decisions? Evidence from Indonesia's banking industry. International Journal of Business, 24(3), 329-343.
- Setiawan, D., Bandi, B., Phua, L. K., & Trinugroho, I. (2016, 10 30). Ownership structure and dividend policy in Indonesia. Journal of Asia Business Studies, 10(3), 230-252. doi:http://dx.doi.org/10.1108/JABS-05-2015-0053
- Shefrin, H. M., & Meir, S. (1984). Explaining investor preference for cash dividends. Được truy lục từ ScienceDirect: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0304405X84900254
- Tijjani, A. A., & Bello, M. S. (2019). Corporate Ownership And Dividend Policy: Agency Theory Perspectives. International Journal of Innovative Research and Advanced Studies (IJIRAS), 6(7), 90-96. Được truy lục từ https://www.ijiras.com/2019/Vol_6-Issue_7/paper_11.pdf
- Thanatawee, Y. (2013). Ownership Structure and Dividend Policy: Evidence from Thailand. International Journal of Economics and Finance, 121-132.
- Trần Phương Thảo. (2022). Ảnh hưởng của cấu trúc sở hữu đến chính sách chia cổ tức bằng tiền mặt tại Việt Nam. Được truy lục từ Tạp chí Công thương: https://tapchicongthuong.vn/bai-viet/anh-huong-cua-cau-truc-so-huu-den-chinh-sach-chia-co-tuc-bang-tien-mat-tai-viet-nam-89921.htm
- Trần Thị Hải Lý, & Đỗ Thị Bảy. (2015). Cấu trúc sở hữu và chính sách cổ tức của các doanh nghiệp niêm yết: Bằng chứng tại Việt Nam. Tạp chí Phát triển và Hội nhập, 23(33), 72-78.
- Trần Thị Tuấn Anh. (2016). Các yếu tố tác động đến chính sách cổ tức của doanh nghiệp Việt Nam: Tiếp cận bằng hồi quy phân vị. Tạp chí Phát triển Kinh tế, 108-127.
- Trương Đông Lộc, & Phạm Phát Tiến (2015). Các nhân tố ảnh hưởng đến chính sách cổ tức của các công ty niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ, 38, 67-74. Được truy lục từ https://ctujsvn.ctu.edu.vn/index.php/ctujsvn/article/view/2120
- Ullah H. Fida A. and Khan S. (2012). The Impact of Ownership Structure on Dividend Policy Evidence from Emerging Markets KSE-100 Index Pakistan, International Journal of Business and Social Science, 3 (9), 298-307.
- Wang, X., Manry, D., & Wandler, S. (2011). The impact of government ownership on dividend policy in China. Advances in Accounting, 27(2), 366-372.
Ownership Structure and Cash Dividend Policy: Evidence from Vietnamese Listed Commercial Banks
Abstract:
This research is proposed to consider how ownership structure affects dividend policy in Vietnamese listed commercial banks using quantitative research methods, namely OLS, FEM, REM and FGLS. Data was collected from annual financial reports of commercial banks and market data on Fiinpro at Vietnamese commercial banks from 2012 to 2022. The results show that FEM is much better for the research; however, the FEM model has heteroscedasticity and autocorrelation. In this case, the author uses the FGLS model instead. The results show that the ownership percentage of foreign investors, the state ownership ratio, the return on equity ratio, and the market capitalization value over the book value of equity ratio positively affect the dividend payout ratio on par value. In contrast, the size of total assets has a negative effect on the dividend ratio. The author offers some suggestions for improving the dividend policy for commercial banks and state authorities based on the research results. Hence, the result can be used as recommendations for adapting the dividend policy at commercial banks to the ownership structures.