SỐ 121 | THÁNG 4/2016
Mất cân bằng hàng dọc trong phân cấp ngân sách ở Việt Nam
Nguyễn Thị Huyền
Tóm tắt:
Mất cân bằng hàng dọc và khoản chuyển giao liên chính quyền là những khái niệm gắn liền với lý thuyết phân cấp tài khóa luôn được các nhà nghiên cứu lẫn các nhà làm chính sách quan tâm và giải quyết trong thực tiễn trong những thập niên qua. Việt Nam là một quốc gia đang phát triển có mức độ phân cấp vừa phải và gặp những trở ngại trong phân định trách nhiệm thu, chi của chính quyền địa phương. Bài viết xem xét mất cân bằng hàng dọc ở cấp chính quyền cấp tỉnh thông qua chỉ số mất cân bằng hàng dọc (VFI - vertical fiscal imbalance) đồng thời so sánh VFI theo thời gian để thấy những hạn chế khi thực thi phân cấp. Trên cơ sở lý thuyết phân cấp thế hệ hai của Oates (2005) và Weingast (2009), cùng với thực tiễn phân cấp ở Việt Nam, bài viết đề xuất việc xây dựng và sử dụng chỉ số VFI để hỗ trợ việc thực thi phân cấp ngân sách trong bối cảnh Luật Ngân sách nhà nước (NSNN) mới ban hành.